Wetsvoorstel Jonggehandicapten verzetten zich tegen de nieuwe Wajong, waardoor ze maximaal minimumloon kunnen verdienen.
De Tweede Kamer bespreekt woensdag een wetsvoorstel van staatssecretaris Tamara van Ark om de Wajong te versimpelen.
Als student notarieel recht is Jiska Stad-Ogier (25) best gewend om taaie wetteksten te lezen.
Maar de regels rond de Wajong-uitkering voor jonggehandicapten die zij ontvangt, vindt ze verschrikkelijk ingewikkeld.
„Dat is best problematisch”, zegt ze.
„Als ik het als hoogopgeleide al niet snap, zijn er waarschijnlijk ook jongeren die niet begrijpen waar ze recht op hebben.”
De Wajong kent drie verschillende regimes, elk met hun eigen rechten en plichten.
Het jaar van instroom in de Wajong bepaalt welk van die regimes van toepassing is.
Daarbovenop zijn er nog allerlei aanvullende regelingen.
Dat moet simpeler, vindt het kabinet.
Woensdagavond bespreekt de Tweede Kamer een wetsvoorstel van staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken, VVD) en dan moet blijken hoeveel steun ervoor is.
Vanaf 2021 zou er nog maar één Wajong-regeling moeten zijn voor de bijna 250.000 jonggehandicapten.
De wetswijziging is geen bezuiniging, schrijft Van Ark in een financiële toelichting op het wetsvoorstel.
Ook komt er niet structureel geld bij.
Jonggehandicapten zijn niet tevreden met de nieuwe wet.
Hun grootste bezwaar: onder de nieuwe regels kunnen jongeren met een Wajong-uitkering nooit méér verdienen dan het wettelijk minimum maandloon.
Nu zijn er nog extraatjes voor ‘Wajongers’ die bijvoorbeeld een hbo- of universitaire opleiding afronden, of die een baan hebben in een hogere functieschaal.
Zij krijgen dan ook een iets hogere Wajong-uitkering.
In het Wajong-voorstel van het kabinet worden die extraatjes geschrapt.
Extra kosten.
Dat vindt Jiska Stad-Ogier raar.
„Deze wet gaat ervan uit dat we al kunnen rondkomen van bijstandsniveau.
Maar mensen met een handicap hebben een heleboel extra kosten, vaak duizenden euro’s per jaar.”
Stad-Ogier is medeoprichter van de actiegroep ‘Wij Staan Op’, die zich tegen deze wetswijziging heeft gekeerd.
Zelf heeft Stad-Ogier een Wajong-uitkering omdat ze door een hersenbeschadiging de spieren in haar onderlichaam slecht kan aansturen.
Ook heeft ze last van chronische pijn en vermoeidheid.
De Wajong is bedoeld voor jongeren die al van jongs af aan een handicap hebben en daardoor niet in staat zijn om zelfstandig het minimum maandloon te verdienen.
Hun werkgever mag hen een lager loon betalen, dat aansluit bij hoe productief ze zijn.
Uitkeringsinstantie UWV vult dat loon aan met een Wajong-uitkering.
In de nieuwe regeling levert extra uren werken altijd extra geld op.
Van Ark wil de Wajong niet alleen begrijpelijker maken.
Ze vindt ook dat er te veel perverse prikkels in het systeem zitten.
Nu is het voor Wajongers niet altijd lonend om meer uren te gaan werken, ook al zijn ze daartoe in staat.
Dat komt doordat meer werken niet altijd leidt tot een hogere uitkering.
In sommige gevallen leidt het zelfs tot een lagere uitkering.
Het systeem dat Van Ark voorstelt is in de basis simpel: wie voltijd werkt krijgt een maandelijkse uitkering ter hoogte van het minimumloon.
Wie niet werkt, krijgt een uitkering op bijstandsniveau.
Daartussenin is het altijd lonend om een uurtje meer te gaan werken.
Investeren in studie.
Wat Stad-Ogier vooral gek vindt aan de voorgestelde regeling, is dat er straks geen enkele beloning meer is voor het halen van een diploma, of het verkrijgen van extra verantwoordelijkheden op je werk.
In de beloning telt hoeveel uur je werkt.
„Dan had ik net zo goed een mbo-opleiding kunnen doen”, zegt Stad-Ogier.
„Ik investeer acht, negen jaar in mijn studie – ik doe daar langer over.
Dat kost me ook veel geld, maar ik word er niet voor beloond.”
Ook de Landelijke Cliëntenraad, die opkomt voor de belangen van mensen met een handicap, heeft kritiek op de wetswijziging.
„De nieuwe regels werken demotiverend”, zegt voorzitter Amma Asante.
„Als je aan het begin van je carrière staat, wil je beloond worden als je sneller, slimmer of beter wordt.
Dat kan straks niet meer.”
Wat Asante betreft gaat de wet „terug naar de tekentafel”.
„De staatssecretaris heeft veel aanbevelingen gekregen van ons en van vakbond FNV.
Laat haar daar eerst beter naar kijken.”
In een reactie benadrukt staatssecretaris Van Ark dat er niets verandert aan de ‘basisuitkering’ voor Wajongers.
Die blijft op bijstandsniveau.
„En wij zorgen ervoor dat zij er straks op vooruit gaan als ze gaan werken of meer gaan werken.
” Ook zegt Van Ark dat ze het belangrijk vindt om de wet „begrijpelijker en stimulerender” te maken voor de 60.000 Wajongers „die nog langs de kant staan”.
Bron: NRC.NL