Ieder(in) 20 mei 2025
Ze komen samen in verenigingen, stichtingen en federaties. Versterken de stemmen van 2 miljoen mensen met een chronische ziekte of beperking. Wie zijn die mensen, die het leven voor anderen willen verbeteren? In deze interviewreeks laten we hen aan het woord: de mensen die voorlopen richting een inclusievere samenleving.
Al sinds zijn jeugd is hij actief in raden, verenigingen en commissies. Als leerling op school, als inwoner van Nieuw-Vennep, als gemeenteraadslid en tegenwoordig als voorzitter van de Belangengroep Gehandicapten Haarlemmermeer (BGH). Bert den Elzen (61): “De wereld is van iedereen. Het is aan ons allemaal om dat zichtbaar te maken.”
“Ik stel altijd de vraag: waarom niet?”
“Thuis stond de deur altijd open,” zegt Bert. “Mijn ouders waren zelf actief in het verenigingsleven en bij ons was alles bespreekbaar. Je leert al jong: iedereen doet ertoe.”
Die gedachte is leidend gebleven. Overal waar gepraat werd over het verbeteren van de samenleving, schoof Bert aan. In wijkraden, dorpsraden, de gemeenteraad. “Als iemand zegt: ‘dat doen we niet, dat is nou eenmaal zo’ – dan wil ik weten: waarom niet? Waarom is wat jij vindt belangrijker? En als dat is omdat jij erover gaat, dan weet ik: ik moet op jouw niveau komen, of eroverheen.”
Niet vóór, maar mét
Met de BGH richt Bert zich samen met zo’n dertien ervaringsdeskundige vrijwilligers op bewustwording en het beïnvloeden van beleid. “We kunnen heel veel woorden gebruiken, maar als je echt verandering wilt, moet je het laten ervaren. Dus nodigen we ambtenaren en raadsleden uit om met ons de straat op te gaan – in een rolstoel. Dan zeggen we: probeer maar eens van A naar B te komen. Dan voel je letterlijk de obstakels.”
De BGH werkt bewust samen met de gemeente, uitvoerders en ambtenaren. “We organiseren meet&greets tussen vrijwilligers en beleidsmakers. Dan leggen we stellingen op tafel, zoals: ‘De openbare ruimte is niet voor iedereen toegankelijk.’ Dat brengt het gesprek op gang.”
“En ja, dan horen we ook verhalen van handhavers die zélf een auto parkeren op een geleidelijn. Dat moet bespreekbaar zijn. Bewustwording begint bij confrontatie.” Maar het is ook belangrijk om vroeg betrokken te zijn, zegt Bert. “Niet pas reageren op een ontwerp van een plein, maar al betrokken zijn bij de eerste tekening. Dan kun je pas écht invloed uitoefenen.”
“Als mensen zich alleen voor zichzelf inzetten, krijg je een samenleving waarin niet iedereen kan meedoen.”
“Als mensen alleen voor zichzelf opkomen, sluit je anderen buiten”
Toch loopt ook de BGH tegen grenzen aan. Vrijwilligers vinden is moeilijk. Bert: “Dat geldt niet alleen voor ons. Kijk naar sportverenigingen, muziekclubs – het is overal lastig. We leven in een tijd waarin mensen pas in actie komen als ze persoonlijk geraakt worden. Collectiviteit is minder vanzelfsprekend.”
En dat baart Bert zorgen. “Als mensen zich alleen voor zichzelf inzetten, krijg je een samenleving waarin niet iedereen kan meedoen. Je moet er toch niet aan denken dat iemand het gemeentehuis niet zelfstandig binnenkomt om een paspoort aan te vragen?”
Meedoen, ook als het lastig is
Dankzij een gemeentelijke subsidie kan de BGH gebruikmaken van een ambtelijk ondersteuner. “Maar het wordt elk jaar minder. Vanuit de politiek wordt likkebaardend gekeken: waar kunnen we geld weghalen? Het sociale domein is vaak de dupe. Toch redden we het. We houden zelfs regelmatig subsidie over – die storten we dan terug. Dat komt omdat we bewust keuzes maken en slim omgaan met middelen.”
“We willen veel, maar we zijn met een klein clubje. Onze energie is niet onbeperkt. Dus bepalen we ieder jaar: wat zijn de speerpunten?”
Die keuzes zijn nodig. “We willen veel, maar we zijn met een klein clubje. Onze energie is niet onbeperkt. Dus bepalen we ieder jaar: wat zijn de speerpunten? Dit jaar zetten we wonen met zorg op de agenda. Want als je mensen zo lang mogelijk thuis wil laten wonen, dan heb je woningen nodig die toegankelijk zijn. En die zijn er steeds minder.”
“Ik ben maar een tussenpauze”
Op het gebied van toegankelijkheid heeft de BGH tastbare resultaten geboekt. “Als er in onze gemeente besluiten worden gemaakt over de openbare buitenruimte, staan wij genoteerd als first supplier”, zegt Bert.
Voor Bert is zijn werk met BGH nooit persoonlijk geweest. “Het gaat niet om mij. Het gaat om de mensen voor wie we dit doen – en om de generaties na ons. Ik ben maar een tussenpauze naar wat hopelijk
Dit interview is afgenomen door Ieder(in), klik hier voor het origineel
